Phan Thanh Giản

PHAN THANH GIẢN

KÝ NỘI

Từ thuở vương xe mối chỉ hồng
Lòng này ghi tạc có non sông
Đường mây cười tớ ham dong ruổi
Trướng liễu thương ai chịu lạnh lùng
Ơn nước nợ trai đành nỗi bận
Cha già nhà khó cậy nhau cùng
Mấy lời dặn nhủ khi rời bước
Rằng nhớ rằng quên lòng hỡi lòng

GẦN SÁNG

Một dãy sông Tương suốt mắt mèo
Thuyền chèo ngư phủ thấp leo teo
Lằn kêu giục chúa chầu sân phụng
Gà gáy khuyên chồng lấp dấu cheo
Ải Soái Thường Xuân vừa cất gánh
Thuyền tên Gia Cát mới gay chèo
Phương đông vừa ló vầng con ác
Cửa Khổng nho sinh nhóm tựa bèo

ĐI SỨ SANG PHÁP

Chín từng lồng lộng giữa trời thinh
Phụng chỉ ra đi buổi sứ trình
Lo nỗi nước kia cơn phiến biến
Thương bề dân nọ cuộc giao chinh
Ngàn trùng biển cả sang Tây địa
Muôn dặm đường xa thẳng Đế kinh
Mây nước sang qua cùng Pháp quốc
Rước đưa mừng rỡ cuộc hòa minh

VIỆC NƯỚC KHÔNG THÀNH
Sau khi bị mất miền Tây Nam Kỳ

Trời thời đất lợi lại người hòa
Há để người coi phải nói ra
Lăm trả ơn vua đền nợ nước
Đành cam gánh nặng ruổi đường xa
Lên ghềnh xuống thác thương con trẻ
Vượt biển trèo non cám phận già
Cũng tưởng một lời an bốn cõi
Nào hay ba tỉnh lại chầu ba