LỤC BÁT - NGUYỄN KHUYẾN

NGUYỄN KHUYẾN

Chúc thọ Bà Hoàng giáp Tam đăng

Một mừng non nước vùng ta
Núi Gôi trăm thước bể Nha nghìn tầm
Mấy khi trăng tối đêm tăm
Trăm năm để lại tiếng cầm sông Tương
Chữ rằng Thọ khảo vô cương

Hai mừng gặp thuở nhiều lo
Lo lo trời lại thêm cho tuổi trời
Trời cho nhưng cũng tại người
Tấm son còn tạc muôn đời chưa quên
Chữ rằng Vinh thỉ phất huyên

Ba mừng tiệc thọ ngày xuân
Áo xiêm rạng vẻ chén thuần hương bay
Đào tiên cách mấy từng mây
Vén tay lên bẻ thứ này là ba
Chữ rằng Tích thiện chi gia

Tặng Cô Đào Lựu

Ngày xưa Lựu muốn lấy ông
Ông chê Lựu bé Lựu không biết gì
Bây giờ Lựu đã đến thì
Ông muốn lấy Lựu, Lựu chê ông già
Ông già ông khác người ta
Những cái nhí nhắt ông ma bằng mười

Hát Ru Em

Nam nhi đứng ở trên đời
Thông minh tai mắt là người trần gian
Tang tính tang tịch tình tang
Em thơ chị ẵm em ngoan chị bồng
Màn Đổng tử gối Ôn công
Lớn lên em phải ra công học hành
Sớm khuya cửa Khổng sân Trình
Dốc lòng nấu sử sôi kinh chớ rời
Học là học đạo làm người
Làm người phải giữ lẽ trời dám sai
Làm trai cho đáng nên trai
Chớ đừng đi nghịch cho phai lòng vàng
Bé cần học lớn làm quan
Khắp triều chu tử đều làng thi thư
Triêu ư tư tịch ư tư
Văn chương thầy nước thi thư báu nhà
Có công cách trí tu tề
Khốn quẫn cũng biết ngu si cũng hiền Khuyên thực là khuyên
Cầu kiều đã bắc dịp lên đấy rồi
Chị khuyên em phải nghe lời
Đắp cao núi Thái tát vơi ao Thù
Chèo thuyền đến bến thầy Chu
Bút nghiên làm dấu võng dù cân đai
Tranh khôi đoạt giáp nhường ai
Chị Hằng nga vốn yêu người thiếu niên
Chuyên chuyên em học cho chuyên
Kìa người tiến sĩ trạng nguyên
Cũng là học vấn cần chuyên những ngày
Cửa trời rộng mơ đường mây
Có công mài sắt có ngày nên kim
Một nhà đầm thấm ơn trên
Mở dòng phiệt duyệt rạng nền tổ tông
Xênh xang áo phượng sân rồng
Bõ công cha mẹ vẫy vùng áo xiêm
Em ơi em hỡi em hời
Muốn nên tai mắt ở đời
Thì em phải nhớ lấy lời chị ru

Bác Đồ Mắc Lừa Gái

Anh đồ ới hỡi anh đồ
Mặt rỗ như tổ da khô như sành
Ngoài ba mươi tuổi xuân xanh
Duyên sao sớm định rắp ranh những ngày
May sao may khéo là may
Gặp anh Hai Cạo trao tay một nàng
Trông người lịch sự giỏi giang
Hỏi người quê quán họ hàng nơi nao
Thưa rằng thiếp ở Từ Cao
Rằng: Phan là họ rằng Cào là tên
Bước nhà gặp buổi truân chuyên
Cánh bèo mặt nước sông Tiền ngược xuôi
Hay đâu duyên sự bởi trời
Bách tùng nhờ bóng gửi người đằng la
Thầy nghe cô nói xót xa
Ngọt ngào đầu lưỡi đậm đà lỗ tai
Con người thực cũng là người
Tiền thời phỏng mất độ vài bốn quan
Ít tiền mua được của ngon
Máu tham thầy mới phát hoàn anh Hai
Từ ngày gặp liễu chương đài
Càng sâu nghĩa bể càng dài tình sông
Khi gối xếp khi chăn bông
Khi khăn bỏ giọt khi mùng thắm che
Khi chén rượu khi cuộc chè
Khi vui hớn hở giấc hòe tỉnh say
Nắng mưa lần lữa tháng ngày
Cô tiêu đã lắm thầy vay cũng nhiều
Yêu người người lại chẳng yêu
Chiều hoa hoa lại chẳng chiều mới căm
Có đêm thanh vắng bóng hằng
Thầy đương dở chén cô băng vội nằm
Trời vừa dở trống canh năm
Vớ đôi áo mỏng với dăm áo dầy
Thầy đương dở giấc nào hay
Tỉnh ra cô đã bỏ thầy cô đi
Duyên đâu gặp gỡ làm chi
Người đâu điên đảo thế thì biết đâu
Hớt hơ hớt hải tìm nhau
Dạo quanh cửa trước cửa sau đi tìm
Tìm em như thể tìm chim
Rừng xanh núi đỏ biết tìm vào đâu
Tìm em như thể tìm trâu
Đồng kia bãi nọ biết đâu mà tìm.