LỤC BÁT - ĐÀO DUY TỪ

ĐÀO DUY TỪ

Ngọa Long Cương Vãn

Ngựa xe châu giản bạn lo ¹
Thấy thiên võ cử đời xưa luận rằng
An nguy trị loạn đạo hằng
Biết thời sự ấy ở chưng sĩ hiền

Hán từ tộ rắng vận truyền
Ba phân chân vạc bốn bên tranh hùng
Nhân tài tuy khắp đời dùng
Đua chen trường lợi áng công vội giành

Nào ai lấy đạo giữ mình
Kẻ đua tới Ngụy người dành về Ngô
Nam Dương có kẻ ẩn nho
Khổng Minh là chữ trượng phu khác loài

Ở mình đều vẹn năm tài
Phúc ta gẫm ắt ý trời hậu vay
Điềm lành thụy lạ đã hay
Đời này sinh có tài này ắt nên

Bèn xem lặng lặng một hiên
Nhà tranh lều cỏ tính quen bơ xờ
Ba căng phong nguyệt hứng thừa
Bốn mùa đều có xuân ưa bốn mùa

Nước non khéo vẽ nên đồ
Thấp cao phượng giễu quanh con rồng nằm
Vững bền chủ khách chào thăm
Minh đường rộng mở thiên tâm phẳng bằng

Tri âm những đứng khác hằng
Mặt non hội bọn mầy trăng lửng diềng
Đất lành cấu khí linh thiêng
Một bầu thế giới thiên nhiên hữu tình

Lâm tuyền trong có thị thành
Phàm trần tựa ít cảnh thanh thêm nhiều
Thú vui bốn thú thêm yêu
Kìa ngư nọ mục ấy tiều này canh

Hạc già trực cửa nghe kinh
Trái dâng màu thắm thức xanh vườn quỳ
Gốc ngăn trúc uốn vo ve
Ngõ đua hạnh tía hiên khoe cúc vàng

Khúc cầm cổ cẩm cung xoang
Ca ngâm Lương phủ đạo càng hứng mau
Cửa kho vô tận xiết đâu
Thú vui thủa thế ai dầu mặc ai

Thanh nhàn dưỡng tính hôm mai
Ghềnh trong cuốc nguyệt bãi ngoài cày mây
Lợi danh nào chút nhúng tay
Chẳng hiềm tạo vật không say thế tình

Dựa song hé bức mành mành
Gẫm chưng đời trước công danh mấy người
Doãn chưa đặng lễ Thang mời
Cày kia chưa dễ buông nơi Nội Sằn...

............

1. Cửa xe chầu trực sớm trưa (viethoc.org)

Lữ dù chưa gặp xe Văn
Cần kia chưa dễ gác cần Bàn Khê
Gẫm xem thánh nọ hiền kia
Tài này nào có khác gì tài xưa

Nẻo mầu mối nhiệm binh cơ
Lược thao đã đọc thất thư lại bàn
Nương long lão biết thế gian
Máy linh trời đất luân hoàn làu thông

Thảo lai trong có anh hùng
Miếu đường chống vững thấy còn tài cao
Có phen xem tượng thiên tào
Kia ngôi khanh tướng nọ sao quần thần

Có phen binh pháp diễn trần
Điểu xà là trận phong vân ấy đồ
Có phen thơ túi rượu hồ
Thanh y sớm chúc hồ nô tối mời

Chốn trong danh giáo có vui
Băng nhân chẳng biết rằng người ẩn trên
Hùm ngâm gió thổi tự nhiên
Chúa tôi sao khéo hợp duyên thay là

Ngạc thư vừa phút tâu qua
Xe loan tạm khuất hai ba phen vời
Dốc lòng phò chúa gúp đời
Xoay tay kinh tế ra tài đống lương

Cá mừng gặp nước Nam Dương
Rồng bay Thiên Hán vội vàng làm mưa
Chín lần lễ đãi quân sư
Phấn vua lây bén móc mưa gội nhuần

Hai vai gánh nặng quân thân
Chín phần ở thảo mười phần trọn ngay
Binh quyền việc nấy đương tay
Lâm cơ chế thắng một này địch muôn

Trận bày Bác Vọng thiên đồn
Bạch Hà dụng thủy Hầu Đôn chạy dài
Ra cờ mới biết sức trai
Có tài thiệt chiến có tài tấn công

Băng nghiêm thuyền dựa vịnh sông
Đón muôn tên Ngụy nộp cùng Châu lang
Hỏa công dâng chước lạ nhường
Gió ngàn Xích Bích thổi tàn Ngụy binh

Hoa Dung khiển tướng phân doanh
Gian hùng sớm đã nép kềnh phá gan
Thần cơ bí khế chước toan
Kinh Châu trước hẹn giục thuyền rước mau

Hoa thân đôi chước dấu nhau
Tiên sinh chước ấy Ngô hầu kế sa
Chước dùng bẩy bắt bẩy tha
Oai trời nhường ấy giặc đà chạy tênh

Có phen bắc phạt ra binh
Tiết bền vàng đá nhật tinh ấy lòng
Éo le thủy lục chước dùng
Khương Duy sớm đã kế cùng bó tay

Thần tiên mấy chước xe bày
Tào châu lá rụng lò bay phới ngàn
Trên thành làm chước gảy dàn
Sa cơ Trọng Đạt nép gan kinh hồn

Nỏ trời phục cửa Kiếm Môn
Mã Lăng mất vía Quyền Môn khác gì
Chước nào chước chẳng ngoan nguy
Chốn thì lưu mã chốn thì mộc ngưu

Rất bền đánh dựng công nhiều
Hoa gi tiếng dậy dã triều danh hay
Khăng khăng một tiết thảo ngay
Rắp tùy chính thống sang tày nhật tinh

Sửa sang nghiêm cẩn phân doanh
Tôi loàn con giặc chạy tênh bời bời
Hán gi chín vạc phù trì
Suy thôi lại thịnh nguy rồi lại an

Công lênh kể ở hà quan
Cạy bằng thạch trụ thí san kia là
Non xanh nước biếc chẳng già
Trai mà nhường ấy đích là nên trai

So xem đời lẽ đâu hai
Tài này ai chẳng là tài quân sư
Luận đời tam quốc hữu dư
Luận đời tam đại còn chờ nhẫn sau

Hai triều từ gót nhẫn đầu
Bái tướng phong hầu ai dễ dám ghen
Muôn đời nhân vật kính khen
Để công trúc bạch chép tên cân thường

Phúc trời còn tỏ lòng cương
Ắt là Hán thất khôn lường thịnh suy
Hưng vong bĩ thái có thì
Chớ đem thành bại mà suy anh hùng

Chốn này thiên hạ đời dùng
Ắt là cũng có Ngọa Long ra đời
Chưa hay dùng đặng tôi tài
Mừng xem bốn bể dưới trời đều yên

Hết