Thế giới các loài hoa

Thấy các anh chị làm thơ về hoa hay quá, tiếc là em không biết làm nên mở topic này cho thêm phong phú.

Bài và ảnh sưu tầm từ Internet



Agabăng

Agapanthus umbella L’ Her; A.campanukatus
Agapanthus, hen alliaceae
Agapanthe bleu, A.en ombelle
Họ Hành (Alliaceae)

Còn gọi là thanh anh; cuống hoa cứng và dài từ 0,7 - 1m, trên ngọn có một chùm hoa màu xanh lơ, có vằn xanh đậm, hoặc trắng, tía, trong chậu qua nhiều năm, cứ sau 1 - 2 năm lại thay chậu một lần. Trồng ngoài trời vào các tháng 4 - 5. Nở hoa ở tuổi 1 - 2, từ cuối xuân đến đầu hạ (tháng 6 - 7) có khi đến cả đầu thu (cuối tháng 9). Khi trời trở rét, lá bắt đầu úa vàng, cần đưa vào chỗ kín gió và ấm (trong nhà kính) để qua đông. Cây gốc châu Phi, nhân giống bằng cách giâm các mẩu thân hành có mắt trong chậu. Được trồng làm cảnh.

Ắctisô

Cynura scolymus L.
artichoke
artichaut
Họ Cúc (Asteraceae)

Có một cuống dài mang cụm hoa trên một đế nạc gồm nhiều lá bắc màu lục nhạt, mọng nước. Cụm hoa gồm nhiều hoa hình ống màu lam tím, khi chín sẽ nở tung thành một khối xốp hình hoa thị trên đỉnh. Quả bế nhẵn với các tơ trắng dài. Hoa nở quanh năm ở  20 - 25oC. Gốc Địa Trung Hải, trồng nhiều ở châu Âu, Ấn Độ, An-giê-ri....

Được người Pháp di thực vào Việt Nam đã một thế kỉ, nay trồng nhiều ở Lâm Đồng, Sa Pa, Tam Đảo, Hải Hưng, Nghệ An. Hoa và búp được hái làm rau tươi, nấu canh hầm với thịt, gan, ăn rất bổ. Hoa chứa 3% đạm, 10 - 16% đường đơn, dùng rất tốt cho bệnh nhân tiểu đường; giúp tiêu hoá tốt, giảm cholesterol trong máu, bảo vệ gan, thận...

Anh đào

Cerasus vulgaris L.; P. Cerasoides D.Don.
Cherry
Cerisier
Họ Hoa hồng (Rosaceae)

Hoa trắng hoặc hồng có 5 cánh; nhị nhiều, là bội số của 5; quả hình cầu, màu đỏ. Tuy nhiên, nhờ biện pháp lai giống, người ta có thể tạo ra nhiều chủng hoa anh đào chỉ cho hoa mà không tạo quả, đặc biệt là chủng anh đào được trồng phổ biến ở Nhật Bản. Những cây này rất sai hoa và hoa có cánh kép chứ không chỉ có 5 cánh so với giống nguyên thuỷ. Ra hoa chủ yếu vào mùa xuân (tháng 4 - 5 ở vùng ôn đới), kết quả vào đầu mùa hạ. Ra hoa kết quả từ năm thứ 3, đạt năng suất cao nhất từ năm thứ 5 và có thể sống tới khoảng 30 - 40 năm. Năng suất quả cho 30 – 50 kg/ha tuỳ giống và tuổi. Sống ở Bắc bán cầu, phổ biến nhất ở Nhật; ngại đất đầm lầy hoặc đất sét; nhân giống chủ yếu bằng ghép; cây trồng cách nhau khoảng 2 - 5m.

Anh đào được nhập trồng ở Đà Lạt. Hoa anh đào được xem là biểu tượng của xứ Phù Tang (Nhật). Còn theo ngôn ngữ nhà Phật thì hoa anh đào là biểu tượng của sự vô thường.

Anh thảo

Cyclamen persicum
Cyclamen of Persia, florist’s cyclamen
Cyclamen de Perse
Họ Trân châu (Primulaceae)

Còn gọi là tiên hồng Ba Tư, cây hoa lật. Lá hình tim, màu lục thẫm, có ánh bạc ở giữa. Hoa màu hồng, đỏ, hồng, cam, tím, trắng... tuỳ giống. Cánh hoa trơn láng. Hoa mọc trên những cuống dài màu hồng nhạt, cánh hoa trông gần như bẻ gập xuống sát với cuống hoa.

Mùa ra hoa : mùa thu, mùa đông và đầu xuân. Hoa sống tới 4 - 6 tuần ở những nơi mát và kín gió. Cây trồng bằng hạt hoặc trồng thẳng bằng củ hành, lấp đất phủ một nửa củ. Gốc ở Trung Đông và Địa Trung Hải. Cây ưa nắng dịu và bóng râm; đất ẩm vừa, không giữ nước, nhiều mùn, trung tính hoặc hơi chua; cần thường xuyên ngắt bỏ lá úa và hoa tàn.

Trồng làm cảnh trong chậu, trong phòng ẩm, ngoài vườn, công viên... hoặc  cũng tươi được lâu. Củ anh thảo có thể dùng xay bột làm bánh hoặc nuôi gia súc. Người ta quan niệm rằng hoa anh thảo mang ý nghĩa “nhút nhát, thiếu tự tin'' vì nó chưa bao giờ hướng về phía Mặt Trời. Người xưa thì cho rằng trồng loài hoa này quanh nhà để tránh những điềm gở.

Anh túc hồng

Papaver somniferum L.; P.rhoeas
Poppy, corn – poppy
Pavot rouge
Họ A phiến (Papaveraceae)

Còn gọi là a phen, thuốc phiện hoa đỏ, mĩ nhân, lệ xuân. Cây thảo có hoa đơn hoặc kép, mọc khoẻ. Hoa to, có nhiều màu, đồng màu hoặc loang lổ. Các màu thường là trắng, tía, nhiều nhất là màu đỏ rực. Anh túc nở hoa  sớm hoặc muộn tuỳ thời gian gieo hạt từ tháng 5 đến tháng 7. Cây mọc tốt trên mọi loại đất; không cần chăm sóc nhiều. Nhân giống bằng gieo hạt hoặc chiết, ghép. Trồng làm cảnh và dùng để chiết xuất ra một chất có khả năng an thần. Tính chất gây ngủ của hoa anh túc là lí do chính giải thích vì sao người ta gán cho hoa anh túc biểu tượng của ''sự lãng quên''.

Anh túc phương đông

Papaver orientalis L.
Poppy of the orient
Pavot  d’ Orient, pavot vivace
Họ A phiến (Papaveraceae)

Hoa màu đỏ da cam, vàng rực rỡ hoặc trắng muốt, tuỳ gương. Ra hoa tháng 4 - 6. Thích đất nương rẫy trên núi. Nhựa cây trích từ quả dùng làm thuốc phiện, hoa làm cảnh.

Ánh hồng

Pachyptera hymenaea (DC.) A. Gentry
Garlic vine
Bignone
Họ Núc nác (Bignoniaceae)

Cây leo có hoa mọc thành chùm to gồm nhiều hoa; hoa to hình ống dài, chia thành 2 môi xếp sát nhau; môi trên có 2 thuỳ, môi dưới có 3 thuỳ, các thuỳ gần như bằng nhau; nhị 4; mỗi nhánh mang 3 hoa màu tím hồng nhạt khác nhau. Hoa mềm và dễ rụng. Mùa hoa ngắn; nở rộ vào đầu mùa đông hay giữa mùa hè. Gốc từ Mê-hi-cô, được trồng phổ biến ở các tỉnh miền Nam nước ta. Thường trồng làm hàng rào hoặc uốn thành giàn leo trang trí ở cổng biệt thự.

Bạch chỉ

Angelica dahurica Benth.et Hook.
Angelica
Angélique, A.officinale
Họ Hoa tán (Umbelliferae)

Hoa mọc thành cụm hình tán, gồm nhiều hoa đẹp, thơm, màu trắng. Gốc châu AS; tại Việt Nam trồng tốt ở cả đồng bằng và miền núi.

Bạch đàn nhựa hoa đỏ

Eucalyptus leucoxylon var. macrocarpa; E robusta
Red – flowered yellow gum
Eucalyptus à fleurs rouges

Cây lấy gỗ. Hoa lưỡng tính, màu đỏ sẫm, gồm 4 - 8 hoa, hợp thành tán ở nách lá, ngọn cây, với cuống dẹt và mập. Ra hoa vào tháng 8. Gốc từ châu Úc, nhập vào châu Á và châu Âu khoảng năm 1996.

Bạch hoa xà

Plumbago zeylanica L.
Ceylon leadwort, white leadwort
Dentelaire de Ceylan
Họ Đuôi công (Plumbaginaceae)

Còn gọi là đuôi công trắng, bươm bướm trắng, bạch tuyết hoa. Hoa màu trắng, họp thành bông dày đặc ở ngọn. Đài hình trụ có cạnh rõ, phủ đầy lông ở mặt ngoài, phía trên xẻ 5 răng nhọn, ngắn. Tràng màu trắng, hình ống hẹp, có 5 thuỳ. Quả ít gặp. Ra hoa tháng 5 - 6. Trồng làm cảnh hoặc trồng trong các vườn thuốc.

Bạch huệ

Lilium lancifolium; tigrinum Ker.
White lily
Lis blanc
Họ Huệ tây (Liliaceae)

Còn gọi là hoa li. Củ tròn hơi bẹp. Phiến lá thon dài và hẹp dần ở đỉnh thành chóp nhọn. Cụm hoa cao 60 - 150cm, mang nhiều hoa to (có khi hơn 10 hoa); có nhiều chủng hoa màu sắc khác nhau: bạch huệ vàng, bạch huệ đỏ; phiến hoa dài 7 - 10cm, có đốm tía. Hoa được ưa chuộng do nở bền, màu đẹp.

Bạch phiến

Anthurium andreanum Lindl.var.roseum. Hort.
Andrea anthurium
Anthurium de Ed. André
Họ Ráy (Araceae)

Còn gọi là buồm đỏ, ráy cảnh. Cụm hoa mọc đứng thành buồng trên một cuống chung. Mo dạng bầu dục, gốc hình tim, rộng; mặt trong màu hồng, mặt ngoài hồng tím. Tất cả đều là hoa lưỡng tính. Quả mọng. Cây có nguồn gốc từ Cô-lôm-bi-a; hiện nay các nhà làm vườn đã tạo ra được nhiều chủng cây có mo đẹp, mọc khoẻ và tươi quanh năm.

Ban

Bauhinia variegata L.
Bauhinia
Bauhinie
Họ Vang (Caesalpiniaceae)

Còn gọi là cây móng bò. Cụm hoa rất ngắn. Hoa to màu hồng hay trắng, có vân tía. Đài gồm 5 lá dính nhau, tạo thành một cái mỏ có 5 răng, về sau bị chẻ ở bên và mọc lệch về một bên. Tràng 5, nhị 5. Ra hoa giữa đông xuân. Mọc phổ biến ở miền núi, nhất là vùng núi Tây Bắc, Việt Nam. Về mùa xuân, hoa ban nở trắng rừng, tạo một vẻ đẹp đặc trưng cho vùng Tây Bắc.

Ban đỏ

Bauhinia galpinii Juss.
Red – flowered bauhinia
Bauhinie à fleurs rouges
Họ Vang (Caesalpiniaceae)

Còn gọi là móng bò hoa đỏ. Ra hoa vào mùa xuân. Hoa to, cấu tạo giống các loài hoa ban thông thường nhưng cánh màu đỏ tươi. Có nguồn gốc ở Nam Phi. Được trồng để lấy bóng mát và làm cảnh.

Ban hồng

Bauhinia pierrei Gagnep.
Pink – flowered bauhinia
Bauhinie à fleurs roses
Họ Vang (Caesalpiniaceae

Hoa màu hồng nên còn gọi là móng bò hoa hồng. Đài hình ống, tràng 5, có răng ở mép. 3 nhị thò ra ngoài hoa. Ra hoa vào mùa đông, kết quả vào mùa xuân. Thường gặp ở các vùng núi đá vôi miền Tây Bắc và Bắc Trung Bộ, Việt Nam. Trồng làm cảnh ở công viên.

Ban tía

Bauhinia Purpurea L.; B. Kerrii Gagnep.
Purple – flowered bauhinia
Bauhinie à fleurs pourpres
Họ Vang (Caesalpiniaceae)

Còn gọi là móng bò hoa tía, móng bò leo, cây bươm Bướm. Dây leo to, cành có lông màu hung hoặc màu tím, hoa đỏ tía. Hoa mọc thành ngù ở nách lá, tràng hoa gồm 5 cánh trắng, có gân từ hồng đến tía, có móng dài bằng nửa cánh hoa. Vì 2 lá chét úp vào nhau, có 2 tua cuốn, giống con bướm có râu đang đậu gấp cánh lại nên mới có tên là cây bươm bướm. Ra hoa vào tháng 3 - 5, có thể kéo dài suốt mùa xuân và mùa hạ. Thường mọc hoang ở vùng núi đá vôi miền Tây Bắc Việt Nam. Có thể trồng làm cảnh ở công viên.

Ban trắng

Bauhinia alba Ham.
While – flowered bauhinia
Bauhinie à fleurs blanches
Họ Vang (Caesalpiniaceae)

Hoa to, trắng nên còn gọi là móng bò hoa trắng, đài hình ống, tràng 5 cánh gần bằng nhau. Cây nhỏ, cành mềm, lá gồm 2 lá chét dính nhau như móng chân trâu, bò. Hoa nở tháng 8 - 9. Kết quả vào đầu xuân. Mọc dại trong rừng, thường gặp ở Lào Cai, Hà Tây, Hoà Bình, Bắc Trung Bộ. Trồng làm cảnh ở công viên.

Bán tự cảnh

Hemigraphis alternata (Burm.) T. Anders;
H. colorata (Bl.) Hall.f. Ruellia alternata Burm.f
Spotted begonia
Hémigraphis tacheté
Họ Ô rô (Acanthaceae)

Còn gọi là thu hải đường gấm. Cây thân cỏ mọc bò dài. Phân cành, nhánh nhiều và nhánh non có lông. Cụm hoa ở đầu cành hay mọc từ nách các lá phía đỉnh, dạng bông dày. Gốc hoa có lá bắc lớn, xếp lợp che các hoa lúc non. Cánh hoa hợp thành ống, phía trên chia 2 thuỳ nông; trắng. Quả nang. Cây có nguồn gốc từ các nước châu Á nhiệt đới Hiện được trồng làm cảnh trong các chậu hay bồn hoa ở Việt Nam. Cây mọc khoẻ, giâm cành hay cho các đoạn thân tiếp xúc với đất để ra rễ rồi cắt đem trồng.

Báo xuân

Primula chapaensis Gagnep.
Primrose, cowslip
Primevère, coucou
Họ Trân châu (Primulaceae)

Cây thảo, có thân rễ, lá to hình tim. Cụm hoa có cuống hoa vượt quá các lá, mang 10 - 30 hoa, mọc thành tán. Hoa có nhiều màu đẹp: đỏ, vàng, tím hoa sim, tuỳ giống. Gieo hạt vào tháng 5-6; trồng trong vườn ươm rồi đem trồng trên đất ngoài trời vào tháng 10 - 11. Hoa nở rộ vào đầu xuân như để báo mùa xuân đã về. Cây đồng nội và rừng thưa; nhân giống bằng gieo hạt trong bóng râm, trên đất xốp, nhẹ; khoảng 4 - 5 tháng sau mới đem trồng ngoài trời. Trồng làm cảnh.

Bằng lăng nhiều hoa

Lagerstroemia floribunda
Multiflorous lagerstroemia
Lagerstroemia à fleurs multiples
Họ Bằng lăng (Lythraceae)

Chùm hoa tụ tán ở ngọn cành với rất nhiều hoa màu trắng và tím pha trộn lẫn nhau.

Bằng lăng nước

Lagerstroemia speciosa Pers.
Lagerstroemia
Lagerstroemia
HọBằng lăng (Lythraceae)

Còn có tên gọi là tử vi, cây gỗ lớn, lá to. Cụm hoa hình chuỳ mọc ở đầu cành. Hoa đều, lưỡng tính, màu tím hồng, cánh hoa nhăn. Ra hoa vào đầu mùa hạ, khoảng tháng 5 - 6. Được trồng làm cảnh hoặc trồng ở các đường phố lấy bóng mát.

Bầu

Lagenaria vulgaris (Molina) Standl; L. siceraria Standl.
Gourd, calabash
Courge
Họ Bầu bí (Cucurbitaceae)

Cây leo, có tua cuốn phân nhánh. Lá mềm, rộng. Quả hình nậm rượu (bầu nậm) hoặc dài (bầu sao) màu lục nhạt. Hoa đơn tính, màu trắng. Hoa đực mọc đơn độc, có 5 cánh rời, nhị 3. Hoa cái cũng có 5 cánh, vòi nhụy ngắn. Ra hoa vào mùa đông, mùa xuân (nếu trồng đúng thời vụ giữa tháng 10). Trồng khắp các vùng nông thôn Việt Nam, ưa đất cao ráo. Trồng làm rau ăn.